بارگیری و تخلیه بار به چه معناست؟
به مجموعه فعالیت‌ها و قوانینی که جهت قرار دادن یا خارج کردن یک کالای صادراتی به داخل وسایل نقلیه انجام می‌شود تخلیه و بارگیری بار صادراتی می‌گویند. وسایل نقلیه متعددی در حمل محصولات صادراتی نقش دارد. به عنوان مثال کشتی، هواپیما، قطال و کامیون جزو سردرمداران این صنعت می‌باشد.
معرفی انواع بار
بارهایی که در زنجیره تانین کالا نقش اساسی را ایفا میکند همواره جزو محصولات صادرات و واردات قرار می‌گیرد. لیست زیر برخی از مهم‌ترین موارد تخلیه و بارگیری محصول صادراتی است.
- کالاهای خطرناک
- کالاهایی که برای ساخت ماشین و خودرو از آن استفاده می‌کنند
- بارهایی که احتمال فاسد شدنشان وجود دارد
- انواع بارهای فله‌ای
- محصولات کانینری
- مواد نفتی
- دام زنده
- بارهای متفرقه
انواع روش های تخلیه و بارگیری کدام اند؟
به طور معمول در صنایع حمل و نقل بین المللی محموله و کالاهای تجاری توسط سیستم کشتیرانی و حمل و نقل دریایی جابه جا خواهند شد. همچنین میتوان از قطار و گاهی اوقات هواپیماها نیز استفاده کرد اما همچنان اولویت با کشتی‌ها است.
- روش پک‌های بسته بندی شده: بارها در این روش می‌توانند در پک‌های بسته بندی شده و در قالب‌های متفاوت کانتینر، پالت، بشکه و … باشند. این بارها به وسیله جرثقیل‌های غول‌پیکر بر روی اسکله کشتی قرار می‌گیرند.
- روش بار فله: تعدادی از بارهایی که با کشتی حمل و نقل می‌شوند نیاز به بسته بندی ندارند. به همین علت به صورت فله‌ای بارگیری خواهند شد. غلات و برخی از مصالح جزوه رایج‌ترین بارهایی است که به صورت فله‌ای توسط کشتی جابجا می‌شوند. در نظر داشته باشید که فله‌ای بودن فضای کمتری می‌گیرد؛ لذا از لحاظ قیمت به صرفه‌تر خواهد بود. به همین دلیل افرادی که می‌خواهند هزینه بار کمتری پرداخت کنند این روش را انتخاب می‌کنند.
- روش مکنده پنوماتیکی: جالب است بدانید بهترین و تمیزترین روش بارگیری و تخلیه بار مکنده‌های پنوماتیکی است. در این روش بارها به وسیله یک مکنده از یک مسیر لوله‌ای مانند بر روی تسمه متحرک قرار داده خواهد شد. این تسمه به صورت شیبدار اسکله و عرشه کشتی را به یکدیگر متصل میکند. از این‌رو مکنده‌های پنوماتیکی طرفداران زیادی دارد؛ زیرا حمل و نقل بار با استفاده از این روش بسیار آسان است.
- روش گراپ: روش گراپ شبیه چنگک بیل مکانیکی می‌باشد که می‌تواند بار را از روی کف اسکله بردارند و داخل کشتی تخلیه کنند. این روش یکی از شیوه‌های معروف تخلیه و بارگیری محصول صادراتی است.
- روش باکت: در روش باکت از محفظه‌های به همین نام استفاده می‌کنند. در این شیوه بارگیری ابتدا بار را در بندر با فاصله‌های ۳ کیلومتری از کشتی تخلیه می‌کنند. کالاها در این روش به صورت فله قرار دارند و با استفاده از لودر آنها را داخل باکس‌هایی که به صورت دوتایی و در کنار هم بر روی کفی کامیون قرارگرفتن میریزند. پس از پر شدن باکت‌ها به وسیله کامیون آنها را به کشتی نزدیک خواهند کرد. در این مرحله جرثقیل باکت‌ها را بلند میکند و بر روی عرشه کشتی قرار می‌دهد.
مکانیزم مکانیکی این مرحله به کمک می‌آید و باعث باز شدن کف باکت و در نتیجه تخلیه بار بر روی کشتی خواهد شد. اکنون که باکت‌ها خالی هستند جرثقیل آنها را بر روی کفی کامیون قرار می‌دهد تا دوباره توسط لودر بارگیری شوند.
تخلیه و بارگیری کشتی چگونه انجام می شود؟
همان طور که می‌دانید نالک و تاجر بار تصمیم می‌گیرد چه نوع روشی را برای حمل و نقل بار خود انتخاب کند. پس از این که فرد کشتی را به عنوان وسیله نقلیه نهایی برگزید باز هم باید تصمیم بگیرد کالاها را به وسیله کانتینر به کشتی منتقل کند یا کامیون‌های متعددی را به کار بگیرد. متناسب با تصمیم نهایی شما جهت حمل بار تا کشتی روش‌های گوناگونی وجود دارد تا بار را بر روی عرشه قرار داد.
ممکن است بار تنها با چند حرکت جرثقیل منتقل شود و یا نیاز باشد از روش‌های مکنده پنوماتیک، بار فله، باکت یا گراپ استفاده کرد. پس مالک موظف است به تمام مراحل تخلیه و بارگیری بار صادراتی فکر کند تا مشکلی در حین اجرای کار ایجاد نشود.
تخلیه و بارگیری قطار به چه روشی صورت می پذیرد؟
از دیگر روش‌های بارگیری میتوان به قطار اشاره کرد. چون آنها دارای واگن‌های متعددی هستند در معادن و بنادر بسیار کاربردی خواهند بود. این روزها نقش حمل و نقل ریلی در تجارت‌های بین المللی کاهش یافته است اما میتوان انتظار داشت با توسعه خطوط ریلی همانند روزهای قدیم، قطارها بتوانند به خوبی نقش آفرینی کنند.
با این تفاسیر همچنان حمل و نقل کالاهایی مانند سنگ آهن، سنگ آهک، انواع کالا فله‌ای مانند جو و گندم، برنج، تیرآهن و میلگرد به وسیله قطار صورت می‌گیرد. این محصولات در ایستگاه مبدا بارگیری در ایستگاه مقصد تخلیه خواهد شد. این ایستگاه‌ها می‌تواند کشورهای آسیای میانه، کشور حوزه دریای بالتیک یا روسیه و دیگر کشورهای همسایه باشد.
قوانین تخلیه و بارگیری کدام اند؟
بارگیری و تخلیه کالا ها دارای قوانین مختلفی هستند. اگر شما نیز جزو افرادی هستید که می‌خواهید در حوزه صادرات و واردات فعالیت کنید می‌بایست از این قوانین مطلع باشید.
- داشتن بار نامه: جابجا کردن هر باری نیاز به بارنامه دارد و بدون وجود این مجوز حمل و نقل آنها امکان پذیر نیست. بارنامه‌ها گواهی‌هایی هستند که حمل کالا را موجه می‌کنند. فراموش نکنید که بدون وجود بارنامه تمامی قوانین دیگری که در ادامه توضیح خواهیم داد باطل می‌شوند؛ چرا که معمولاً بارنامه را مادر تمامی قوانین در بارگیری و حمل و نقل می‌گویند.
- زیر باری و رو باری: اگر تمامی قوانین حمل و نقل رعایت گردد میتوان کالاها به صورت زیر باری یا روباری حمل کرد. تخلیه و بارگیری بار صادراتی به صورت زیر بار یا رو بار پس از گرفتن تاییدیه آسان می‌شود.
- توزیع درست کالا: از دیگر قوانین مهم حمل میتوان توزیع به صورت مناسب فشار بار را نام برد. به علاوه اگر ظرفیت بارگیری به خوبی رعایت شود مشکلی در حمل کالاها پیش نمی‌آید. همچنین می‌بایست وزن و ارتفاع بار را متناسب با وضعیت جاده‌ها انتخاب کرد.
- محل بارگیری و تخلیه: محل بارگیری و تخلیه باید مغایرتی با قوانین بارنامه نداشته باشد و خارج از محدود جغرافیای تعیین شده از سمت صادر کننده بارنامه نباشد.
کراس استاف چیست؟
کراس استاف به معنی دوباره بارگیری کردن و یا تخلیه و بارگیری مجدد است. به صورت کلی در این روش محصولات توسط یک کانتینر از بندر مبدا به بندر دیگر که به بندر کراس استاف معروف است ارسال خواهد شد. در آن بندر کانتینر از کشتی تخلیه می گردد. در نظر داشته باشید در بندر مقصد کالاها از کانتینر ورودی تخلیه خواهند شد و در داخل کانتینر دیگری به مقصد نهایی فرستاده می‌شوند.
جالب است بدانید در این روش دو بارنامه مجزا استفاده خواهد شد. به طور معمول از روش کراس استاف برای محصولاتی استفاده می‌کنند که از ایران امکان ارسال مستقیم آنها وجود ندارد. چون در این روش بندر و کانتینر تغییر میکند مقصد نهایی به بار کشتی خرده‌ای وارد نخواهد کرد. این روش برای تخلیه و بارگیری محصول صادراتی که شامل تحریم‌ها شده است بسیار گفید واقع شده است.
چه کسی هزینه بارگیری را پرداخت می کند؟
توجه داشته باشید هزینه بارها متناسب با روش حمل متفاوت خواهد بود. به عنوان مثال هزینه تخلیه و بارگیری بار صادراتی با کشتی از تخلیه و بارگیری محصول صادراتی با کامیون بیشتر است. طرفین قرارداد یعنی مالک بار با حامل آن توافق خواهد کرد که در نهایت که شخصی هزینه را پرداخت کند.
در ایران همانند بسیاری از کصورهای دنیا هزینه و مسئولیت بار بر عهده شرکت حمل و نقل است. این شرکت‌ها با مالک قرارداد می‌بندند و به آنها تضمین امنیت کالا را خواهند داد. همچنین چون در تمامی بنادر وسایل و تجهیرات بارگیری و تخلیه را دارند به آسانی موفق خواهند شد اعتماد مالکان را کسب کنند.
